DYSKUSYJNE FORUM PSZCZELARSKIE POD PATRONATEM PASIEKI MICHAŁÓW

KrzysztofZ98 · Gość

W ubiegłym roku, z inicjatywy międzynarodowej organizacji ekologicznej WWF, w Lasach Spalskich, w Puszczy Świętokrzyskiej i na Podlasiu, powstało ponad 20 barci. Dziś po raz pierwszy od 100 lat, specjalnie wyszkoleni bartnicy wybiorą miód z barci, przywracając do życia zanikła przed wiekiem tradycję bartnictwa.

Bartnictwo polegało na hodowli pszczół w specjalnie wydrążonych dziuplach drzew, czyli barciach. Szczytowy rozwój tej profesji w Polsce przypadał na wiek XVI i XVII. Bartnictwo było wtedy zawodem dziedzicznym, zorganizowanym w cechy. Bartnicy posiadali własne sądownictwo, zwyczaje i wiele przywilejów. W skutek rozwijającego się rolnictwa i przemysłu, handlu drzewem i pożarów lasu oraz rozwoju innych metod pszczelarstwa, w XIX wieku bartnictwo zanikło nie tylko w Polsce, ale i w innych krajach europejskich. Przez ostatnie 100 lat wydawało się, że tradycja ta całkowicie zamarła. Okazało się jednak, że przetrwała w pierwotnej, niezmienionej formie na wschodnich krańcach Europy.

Na Uralu, do dziś żyją Baszkirowie, którzy kultywują tradycje bartnictwa. To do nich dotarł WWF i to oni nauczyli w ubiegłym roku polskich kandydatów na bartników, jak zakładać barcie.

Zdałem sobie sprawę, że dzięki Baszkirom możemy odtworzyć w naszym kraju żywą tradycję bartnictwa – mówi dr Przemysław Nawrocki z WWF Polska, twórca projektu „Przywracania bartnictwa w Polsce”. - Ci potomkowie stepowych wojowników, którzy osiedli na Uralu, okazali się doskonałymi nauczycielami, praktykującymi zapomniany już w Polsce zawód. Było to o tyle ważne, że nasza wiedza na temat bartnictwa pochodziła przede wszystkim z dawnych opisów, rycin i zdjęć. Baszkirowie doskonale tę wiedzę uzupełnili o przekazywane z pokolenia na pokolenie praktyczne doświadczenia.

W ubiegłym roku Baszkirowie przyjechali do naszego kraju, aby nauczyć Polaków sztuki zakładania, czyli „dziania” barci. Polscy kandydaci na bartników po przeszkoleniu w Lasach Spalskich, Puszczy Świętokrzyskiej i na Podlasiu (w Biebrzańskim i Wigierskim Parku Narodowym), udali się z rewizytą do Baszkirii, gdzie nauczyli się jak dbać o wydrążoną już barć.

W tym roku są już pierwsze efekty ich pracy. W barciach wykonanych przez polskich bartników i ich baszkirskich nauczycieli pojawił się miód. W związku z tym po raz pierwszy od 100 lat będzie możliwe miodobranie właśnie z barci. W ten sposób Polska stała się jedynym krajem Unii Europejskiej, gdzie można spróbować smaku bartnego miodu.

14 października odbędzie się pierwsze po 100 latach polskie miodobranie z barci, połączone z pasowaniem polskich adeptów bartnictwa na bartników. Dokona go mistrz bartnictwa z Baszkirii i bartnik w siódmym pokoleniu, Ahtyam Isanamanow. To on uczył Polaków jak zakładać barcie, z których dziś możemy wybierać miód. Ów miód bartny w dobie współczesnego pszczelarstwa i coraz bardziej przetworzonego miodu jest poszukiwanym i trudnym do zdobycia towarem.

Projekt WWF jest nie tylko szansą na przywrócenie dawnej tradycji. Stwarza także warunki dla ochrony bioróżnorodności lasów poprzez ochronę starych drzew - na barcie przeznaczane były drzewa ponad 100-letnie, wystarczająco grube i wysokie sosny, jodły, modrzewie i dęby. Barcie staną się też dodatkową atrakcją turystyczną, a zebrany z nich miód może okazać się unikatowym produktem tradycyjnym.

Ogromnie cieszymy się, że po 100 latach będziemy znów mogli spróbować smaku polskiego bartnego miodu – miodu o smaku ponad tysiącletniej tradycji - mówi Nawrocki. - Wierzymy, że te pierwsze barcie już dające miód i to wszystko, czego się nauczyliśmy sprawią, że barcie, bartnicy i prawdziwie leśne pszczoły na trwałe powrócą do polskich lasów.

[link widoczny dla zalogowanych]